ABD Merkez Bankası (Fed), banka iflasları sonrasında atılan adımlarla, finansal piyasaların normale döndüğünü ve mevduat akışlarının istikrar kazandığını belirterek “Ancak büyük mevduat çıkışları yaşayan bazı bankalar stres yaşamaya devam etti. Bu gelişmeler ileriye dönük kredi koşulları üzerinde baskı oluşturabilir.” ifadesini kulandı.
Fed, Amerikan finansal sistemindeki mevcut duruma ilişkin değerlendirmelerin yer aldığı Finansal İstikrar Raporu’nun Mayıs 2023 sayısını yayımladı.
Raporda, bir önceki raporun yayımlandığı geçen yıl kasım ayından sonra bu yıl Silikon Vadisi Bankası (SVB), Signature Bank ve First Republic Bank’ın faiz oranı ve likidite risklerinin kötü yönetilmesine ilişkin endişelerin yol açtığı önemli mevduat çıkışlarının ardından iflas ettiği anımsatıldı.
Mart ayında, bankacılık sistemindeki daha geniş yayılmaları önlemek için Fed’in Federal Mevduat Sigorta Kurumu (FDIC) ve Hazine Bakanlığı ile birlikte, banka mudilerini korumak ve hanehalklarına sürekli kredi akışını desteklemek için adımlar attığına değinilen raporda “Bu adımlar ile bankacılık ve finans sektörünün dayanıklılığı sayesinde, finansal piyasalar normale döndü ve mart ayından bu yana mevduat akışları istikrar kazandı. Ancak büyük mevduat çıkışları yaşayan bazı bankalar stres yaşamaya devam etti. Bu gelişmeler ileriye dönük kredi koşulları üzerinde baskı oluşturabilir.” değerlendirmesinde bulunuldu.
Raporda, Hazine tahvil getirilerinin artan piyasa oynaklığı nedeniyle mart ayında düştüğü belirtilerek hisse senedi fiyatlarının da tarihsel medyanın üzerinde kaldığı kaydedildi.
Konut amaçlı gayrimenkul değerlemelerinin faaliyetteki zayıflamaya rağmen yüksek seviyesini koruduğu ifade edilen raporda, finansal olmayan işletmelerin ve hanehalkının borçlanmasından kaynaklanan kırılganlıkların geçen yıl kasım ayından bu yana çok az değişim gösterdiği bildirildi.
Raporda, ticari borç artışının gayrisafi yurt içi hasılaya göre yüksekliğini koruduğu, hanehalkı borcunun oranının da ılımlı seviyelerde kaldığı aktarıldı.
“Bankacılık sektörü dayanıklılığını korudu”
Sigortasız mevduatlara aşırı bağımlılık ile zayıf risk yönetimine ilişkin endişelerin piyasa katılımcılarının bazı bankaların gücünü yeniden değerlendirmesine yol açtığına işaret edilen raporda, “Genel olarak, bankacılık sektörü önemli zarar karşılama kapasitesiyle dayanıklılığını korudu.” ifadesi kullanıldı.
Raporda, sigortasız mevduatların önemli ölçüde geri çekilmesinin SVB, Signature Bank ve First Republic Bank’ın iflaslarına katkıda bulunduğu vurgulanarak, bunun başta büyük ölçüde sigortasız mevduatlara dayanan ve önemli ölçüde faiz oranı riskine maruz kalanlar olmak üzere diğer bazı bankalar için artan fonlama sıkıntılarına yol açtığı belirtildi.
Fed ve diğer kurumlar tarafından yapılan politika müdahalelerinin bu baskıların hafifletilmesine yardımcı olduğunun altı çizilen raporda, para piyasası fonları ve diğer nakit yatırım araçlarının “kaçış”lara karşı savunmasız kaldığı ve kısa vadeli fonlama piyasalarının kırılganlığına katkıda bulunduğu kaydedildi.
Borç limiti açmazı da riskler arasında
Raporda, ABD’nin finansal istikrarına yönelik kısa vadeli riskleri de tartışılırken, sıklıkla belirtilen riskler arasında devamlı enflasyon ile daha sıkı para politikası, bankacılık sektörü stresi ve jeopolitik gerilimler yer aldı.
Finansal istikrara yönelik belirgin riskler araştırmasına da değinilen raporda, araştırmaya katılanların neredeyse yarsının ABD’nin borç limiti açmazını olası riskler arasında gördüğünü belirtmesi dikkati çekti.
Raporda, ABD’nin borç limiti tavanı zamanında yükseltilmezse, olası bir temerrüdün olumsuz sonuçlarına değinilerek, bu sonuçlar arasında finansman piyasasında aksamalar ve daha sıkı mali koşulların yer aldığı ifade edildi.
(AA)
